Ankylosaurus, en büyük ankilozorlardan biriydi. Zırhlı dinozorlardan oluşan bu cins, 75 ila 65,5 milyon yıl önce Kuzey Amerika’da yaşıyordu. Hem kuyruğundaki acımasız “tokmak”la hem de kemik plakalardan oluşan engin zırhıyla tanınan Ankylosaurus, kendinden kat kat büyük düşmanlarını savuşturabilen bir devdi.
Ankylosaurus’un savunmaya odaklanmasının nedeni bu dinozorun otçul olmasıdır. Aslında tüm vücudu yaprak tüketmeye yönelikti. Alçak gövdesine, yaprak şeklindeki kesici dişlerine, kısa ön bacaklarına, geniş ayaklarına ve kocaman midesine bakılırsa Ankylosaurus dört dörtlük bir otçuldu. Bitkileri çok az parçalayarak ve çok çiğneyerek, bütün halinde yutuyordu. Araştırmalar kafatasının ve çenesinin, aynı dönemdeki birçok benzer dinozordan yapısal olarak daha sert olduğunu gösteriyor.
Bulgular, Ankylosaurus’un hayatta kalma ustası olduğunu ortaya koyuyor. Ancak etkileyici zırhlarına, silahlarına ve sürdürebilir beslenme şekillerine rağmen 65,5 milyon yıl önce tüm karasal dinozorlarının kökünü kazıyan Kretase-Paleojen yok oluşundan sağ çıkamadılar. Günümüze dek bu tarih öncesi otçula ait yalnızca birkaç fosil bulunabildi. Çoğu da Amerika’nın Montana eyaletindeki Hell Creek Formasyonu’ndan geliyor.
Tokmak Gücü
Ankylosaurus’un ünlü tokmaklı kuyruğu, dinozorların sahip olduğu en ölümcül silahlardan biridir. Tokmak, osteoderm denilen birkaç büyük kemik plakadan oluşuyordu. Osteodermler kuyruğun son birkaç omuruna kaynaşmıştı. Bu omurların gerisindeki kalın, kısmen katılaşmış bağlarla kaplı omurlar da tokmağın sapını tamamlıyordu. Bu yapı savrulduğu zaman büyük hasar verebiliyordu.
2009’da yapılan bir araştırma, erişkin ankilozorların kuyruk tokmaklarının kolayca kemikleri kırabileceğini ve bir saldırganın kafatasını göçertebilecek güçte olduğunu öne sürüyor. Ancak tokmağını bilinçli olarak hasar vermek üzere hedefine savurup savurmadığı bilinmiyor.
Geçiş Yok!
Ankylosaurus’un kurşun geçirmez gibi görünen etkileyici zırhı, osteoderm denilen, iç içe geçmiş kemik plakalardan oluşur. Deriye kilitlenmiş bu kemik plakalar aslında sert bir keratin tabakasıyla kaplanmış kemiklerdir. Plakalar gövdenin üstünü neredeyse tamamen kaplar ama şekilleri ve boyutları aynı değildir.
Bazıları karoya (günümüzün timsahları ve armadilloları gibi) bazıları da dairesel yumrulara benzer. Ankylosaurus’un kafasındaki bu plakalara kafanın arkasındaki piramit şekilli boynuzlar ve kuyruk tokmağının iki yanındaki üçgen şekilli dikenler de eklenince bu canavara saldırmanın iyi bir fikir olmadığı anlaşılır, hem de T-Rex gibi güçlü bir yırtıcı olsanız bile.
Kaynak: How It Works