Beyninize Ne Kadar Güvenebilirsiniz?

Beynimizdeki bilinçdışı önyargılar yüzünden, kararlarımız her zaman bize ait değil. Siz beyninize ne kadar güvenebilirsiniz?

Sürü Psikolojisi

İnsanlar kalabalığın peşinden gider, yani fikirleri uyuşmasa bile, herkesin oy verdiği birine oy vermeleri daha muhtemeldir.

Empati Boşluğu

Mantıklı olduğumuzda duygusal olsaydık kararımızın nasıl değişeceğini bilemeyiz. Yine aynı biçimde, duygusal olduğumuzda da kararımızın ne kadarın duyguların etkilediğinin farkına varamayız.

Devekuşu Etkisi

İnsanlar çoğu zaman kafaların kuma gömer (mecazi olarak). Olan kötü şeyleri görmemeyi tercih ederiz. Mesela harcamaları azaltmak yerine, kredi kartı ekstresine hiç bakmamayı yeğleriz.

Olumsuzluk Önyargısı

Bu, zihnimizin olumsuz deneyimlere olumlu olanlardan daha şiddetli tepki vermesidir. Seçimlerin avantajından çok dezavantajını görmemize ve bu yüzden fırsatları reddetmemize yol açar.

Ölçek Duyarsızlığı

Beynimiz ölçekleri anlamada iyi değildir. Bir felaketten 200, 2.000 ya da 200.000 kişi de etkilenmiş olsa aynı tepkiyi veririz çünkü büyük sayılar kavrayamayız.

Sıfır Risk Önyargısı

Bir riski tümden ortadan kaldırmayı, daha büyük bir riski büyük oranda ortadan kaldırmaya yeğleriz. Örneğin küçük bir petrol sızıntısını ortadan kaldırmayı, aynı parayla dev bir petrol sızıntısını büyük oranda engellemeye tercih ederiz.

Statüko Önyargısı

Bu, her şeyin aynı kalması yönündeki tercihimizdir. Geçmişte yaptıklarımızdan dolayı, hep aynı restorana gitmeyi ya da ayn markaları satın almayı seçeriz.

Doğrulama Önyargısı

Bir şeyin doğru olduğuna inanınca onu destekleyen kanıtlar görürüz. Birinin sizi sevmediğini düşünüyorsanız aranızın kötü olduğu zamanlar daha çok gözünüze batar.

Temel Yükleme Hatası

Bu, bir kişinin davranışını anlık bir duruma değil de karakterindeki eksiklere bağlamaktadır. Size de bir kez çıkışan biri muhtemelen hep kızgın değildir ama öyle olduğunu düşünürsünüz.

Tespit Önyargısı

Baştan çıkarmaya karşı koyma becerimize aşırı güveniriz. Diyetteysek, gittiğimiz partide pasta yemeyeceğimizi düşünürüz. Ama birçoğumuz irade gücümüzü gereğinden fazla abartırız.

Beklenti Etkisi

Bu, öz beklentinin gücünü anlatır. Başarılı olacağınıza inanırsanız başarılı olmanız daha büyük olasılıktır. Aynı şekilde, bir şeyi yapamayacağınızı düşünürseniz başarısız olursunuz.

Frekans İllüzyonu

Yeni öğrendiğiniz sözcüğün karşınıza her yerde çıktığını fark ettiniz mi? Beynimiz düzen görme eğilimi içindedir, o yüzden ilginç bulduğumuz şeyleri (örneğin yeni sözcükleri) daha çok fark ederiz.

Kaynak: How It Works