Çoklu evren kuramının bilimdeki en tartışmalı kuramlardan biri olduğunu söylesek abartmış olmayız. Bu kuramda 4 farklı çoklu evren türü vardır.
Sonsuzluk
Evrenle ilgili görüşlerimiz evrenin yaşıyla sınırlı. Işığın bize ulaşmasına kadar geçen zamandan ötesini bilemiyoruz. Bu da evrenin genişlemesini hesaba katarsak 42 milyar ışık yılı ediyor.
Fakat bu çoklu evren kuramına göre evren bu uzaklığın ötesine, sonsuzluğa doğru devam ediyor. Bu da her şeyin, hatta dünyanın bile şans eseri kendini tekrarlamaya başlayacağı anlamına geliyor.
Ama ışıktan hızlı bir gitmenin yolunu bulamazsak gözlemlenebilir evrenimizin ötesinde bizi neyin beklediğini öğrenmemiz olanaksız. O zamana kadar, görebildiklerimizin ötesini hiç bilemeyebiliriz.
Balon Evren
Bu kurama göre birbirine bitişik, çok sayıda “balon” evren var. Bu kuramın ardındaki ana fikir,evrenin bir saniyenin trilyonda birinin trilyonda birinin trilyonda birinde yaşadığı hızlı genişleme dönemi olan kozmik şişme. Bu şişmenin sonucunda bildiğimiz evren oluştu.
Bu kuram, uzayın farklı bölgelerinin farklı hızlarda genişleyip bizimkine bitişik kendi ”baloncuklarını” oluşturduğunu söylüyor. Kuramsal olarak bizimkinin yanı sıra sonsuz sayıda balon evren olabilir ve her birinin kendi fizik kanunları olabilir.
Çoklu Dünya
Çoklu dünya kuramı kuantum mekaniğini temel alıyor. Kuantum dünyası, fotonların aynı anda iki yerde ya da iki farklı halde olabilmesi yüzünden bir hayli tuhaf.
Fotonun durumunu ancak gözlemlediğimiz anda bilebiliyoruz. Ama bu kurama göre her iki hal de mümkün. Aslını isterseniz bu, etrafımızdaki her şeyde ve her an gerçekleşiyor.
Ne zaman bir ”bölünme” olsa yeni bir evren yaratılıyor ve buda sonsuz sayıda evren ortaya çıkarıyor. Muhtemelen bu,yakındaki bir evrene sıçramanın en kolay olduğu ”paralel evren” görüşüne en yakın kuram ama gerçekleşmesi çok düşük bir olasılık.
Matematiksel Evren
Kuramların belki de en alaya alınanı bu. Max Tegmark, Our Mathematical Universe kitabında konuyu ayrıntılı biçimde anlatıyor ama özünde evrenimizin ve diğer tüm evrenlerin matematiksel kurgudan ibaret olduğunu öne sürüyor.
Bizler bu görünürde ”gerçek” olan dünyayı algılayabilen bir bilinç halinde ortaya çıkmış matematik öbeklerinden oluşuyoruz. Kimileri buna ”nihai birlik” diyor ve her şeyin matematiğe indirgenebilmesi yüzünden, ötesinde başka ve daha geniş bir çoklu evren kuramının bulunamayacağını söylüyor.
Tahmin ettiğiniz gibi orası biraz tartışmalı.
Kaynak: How It Works