1967 tarihli “Ay ve Diğer Gök Cisimleri Dahil, Uzayın Keşif ve Kullanılmasında Devletlerin Faaliyetlerini Yöneten İlkeler Hakkında Antlaşma” veya kısa adıyla ” Dış Uzay Antlaşması “, uzayın özgür, açık ve adil kalmasını sağlamak için tasarlanmış uluslararası bir antlaşma.
Uzay yarışının hararetlendiği dönemde hazırlanan antlaşmanın amacı, hiçbir ülkenin Ay gibi gök cisimleri ve uzaydaki bölgeler üzerinde hak ve egemenlik iddia edememesini sağlamaktı.
Ayrıca ülkeler, ister devlet ister özel sektör tarafından yapılmış olsun, kendi topraklarından yapılan fırlatmalardan sorumlu olacaktı ki bu madde bugün de önemini koruyor.
Antlaşma, uzayda nükleer silahların kullanılmasını da yasaklıyor ve uzayın sadece barışçı amaçlarla kullanılmasını garanti altına alıyor. Antlaşma, Dünya dışı faaliyetlerimizin temeli olmaya devam ediyor.
Temel Prensipler
⇔ Uzayın keşfi, bütün insanlığa faydalı olacak şekilde yapılmalıdır.
⇔ Uzay bütün devletlerin keşfine açıktır. Hiçbir devlet, hiçbir şekilde uzayda egemenlik ilan edemez.
⇔ Nükleer silahlar ve diğer kitlesel imha silahları uzayda veya diğer gezegenlerin yüzeylerinde kullanılamaz.
⇔ Ay ve diğer gök cisimleri sadece barışçı amaçlarla araştırılmalıdır. Hiçbir ülke onlar üzerinde hak iddia edemez.
⇔ Astronotlar Dünya‘nın temsilcileri olarak görülmelidir.
⇔ Her ülke, uzaydaki faaliyetlerinden ve kendi topraklarından fırlatma gerçekleştiren şirketlerden sorumludur.
⇔ Ülkeler, uzayda yol açtıkları zararlardan diğer gezegenleri kirletmekten sorumludur ve kaçınmaları gerekir.
Diğer Uzay Antlaşmaları
Kurtarma Antlaşması(1968): Ülkeler uzayda yardım isteyen astronotlara yardım etmeli ve diğer ülkelerin kaybettiği uzay çöplerinin toplanmasına yardımcı olmalıdır.
Uzay Sorumluluk Sözleşmesi(1972): Ülkeler, kamusal ve özel uzay faaliyetlerinden kaynaklanan zararlardan sorumludur ve gerekirse tazminat ödemek zorundadır.
Tescil Sözleşmesi(1975): Ülkerler, Dünya yörüngesine girmek üzere gönderdikleri nesneler hakkında Birleşmiş Milletler’e bilgi vermelidir.
Kaynak: How It Works