Fenikeliler , Akdeniz’in Fatihleri
MÖ 1200 ve MÖ 332 yılları arasında varlık gösteren Fenikeliler, günümüzde Lübnan, Suriye ve İsrail topraklarını da içeren kurak Kenan coğrafyasında yer aldılar. Tire, Sidon gibi şaşalı şehirlerin yannıda Baalbek, Biblos gibi dini merkezler, Fenike şehirlerini uzun süre çekim merkezi haline getirmişti. Fenike aslında birbirinden bağımsız örgütlenen şehir devletleri görünümündeydi. Bu şehirlere asıl gücünü veren ise yüksek ticari organizasyondu. Çok yerler keşfedip çok yerlere medeniyet götürdüler.
Çok az uygarlık insanlığın kültür havzasına bu denli temas etmiştir. Sedir ağaçlarından yaptıkları sağlam ve seri gemileri ile Fenikeliler, yaklaşık 400 yıl boyunca tüm Akdeniz’in hakimi konumundaydılar. Britanya’ya uzanan filoları, zeytinyağından çok kelimeler taşımaktaydı.
Kolonizyon ve Akdeniz’in Fethi
Fenikeliler büyük üreticiler olmalarının yanı sıra usta denizcilerdi. Yunanların galloi adını verdiği gemileriyle, Miken devletinin çöküşünden arta kalan boşluğu doldurdular. Gemilerin ana malzemeleri günümüz Lübnan bayrağında da bulunan sedirdi. Sedir ağacı sağlam gövdesinin yanında esnekliği ile teknik becerisi yüksek Fenikeli mühendislere kıtalar aşacak gemileri üretme imkanı sağlıyordu.
Fenikeliler, Anadolu, Mısır, İspanya ve Kuzey Afrika kıyıları boyunca pek çok kentin doğumuna ön ayak oldu. Mobilya, kök boyası, nakışlı kumaşlar, cam, şarap ve zeytinyağı gibi dönemin değerli ürünleri tüm pazarlarda ilgi görüyordu. Cam üfleme, seri üretim gibi teknikler ise Fenike ürünlerini rakipleri karşısında benzersiz kılıyordu. Britanya’nın liman kentlerinde rastlanan ticari ürünler dahi Fenikeli denizcilerin ne denli maceraperest gemiciler olduklarını kanıtlar.
Büyük İskender‘in MÖ 332 yılında Tire şehrini işgaline kadar ki sürede, Fenikeli tüccarlar, pek çok kültürü etkilediler ve onlardan etkilendiler. Semitik bir halk olan Fenikeliler ile Yunanlar arasındaki etkileşim o denli yüksekti ki baş tanrı Poseydon‘la özdeşleşebiliyordu. Ancak bunlardan en önemlisi Fenike alfabesinin günümüz Batı alfabesinin atası olmasıdır.
‘Semitik nedir? Samiler, Sami halkları veya Semitik, büyük kısmı bugün Orta Doğu adı verilen coğrafyada yaşayan etnik gruptur.
Kaynak: Büyük insanlık tarihi vol 1