Hipersonik uçaklar günümüzün jet uçaklarına benziyor olabilir, ancak bu mühendislik harikaları bambaşka bir dünyanın makineleri. Sıradan bir yolcu uçağını paramparça edecek hızlara çıkabiliyorlar, çok özel motorları var, çok gelişmiş malzemelerden üretiliyorlar ve içlerindeki teknoloji inanılmaz!
Peki bu uçaklar ne kadar hızlılar? Süpersonik hız, sesten daha hızlı gitmek demek. Bu da saatte 1,235 kilometre demek oluyor. Bu hıza da kısaca Mach 1 deniyor. Hipersonik uçak olarak sınıflandırılabilmek için bir uçağın sesten en az beş kat hızla, yani saatte minimum 6,175 kilometre yani saniyede 1,715 metre hızla uçabilmesi gerekli. Hızları Mach 5 ile sınırlı olmak zorunda değil, bu sınır sadece sıradan bir yolcu uçağını paramparça edecek hızı belirtmek için konmuş bir sınır.
Şu anda Mach 20 hızlara ulaşabilen uçaklar var. Bu da saniyede yedi kilometre demek. Atmosferdeki basınca dayanabilecek kadar sağlam olmaları kaydı ile daha yüksek hızlara çıkmaları da mümkün. 30 yıldan fazla görev yapan Concorde sayesinde sıradan uçak yolcuları da süpersonik uçuş deneyimi yaşayabildiler. Concorde ses duvarını aştı ve uçak yolculuğunda devrim yaptı. Şimdilerde ise hedefimiz jetler ve yolcu uçaklarında bu hızın da üstüne çıkmak. Elbette bu o kadar kolay bir erişilebilecek bir hedef değil, ancak Wright kardeşlerin gerçekleştirdiği ilk uçuştan yüz yıl kadar sonra sürekli gelişen havacılık dünyası yeni bir devrimin eşiğinde olabilir.
Yeni teknolojiler hava yolculuğunu daha verimli ve hızlı hale getirecek. Dünyayı bir baştan bir başa birkaç saatte geçebileceğinizi veya uzay gemilerinin dev roketlere ihtiyaç kalmadan atmosferin en tepesine kadar çıkabildiğini hayal edin.
En heyecanlı kısmı ise bunun aslında bir hayal olmaması. Hipersonik hızlara çıkan araçlar zaten yapıldı. Araştırmacılar şu anda bu araçları ticari olarak kullanılabilecek araçlar haline getirmenin yollarını arıyorlar.
Hipersonik Ve Süpersonik
Uzmanlar yıllarca sesten daha hızlı gitmenin mümkün olamayacağına inandı. Ama bu teori 1940’larda test pilotu Chuck Yeager Mach 1’in üstüne çıktığında yıkıldı. Dünya tarihinde ilk defa bir insan sesten daha hızlı gidebilmişti!
Chuck ses hızını aştığında izleyiciler Bell X-1 roket uçağının çıkardığı sonik patlamayı duydular ve uçağın etrafındaki basınçlı havanın nasıl dağıldığını gördüler. Buradan süpersonik bir uçak üretmek için yeni şartları göz önüne almak gerektiği ortaya çıkıyordu.
Süpersonik uçakların ses duvarını aşmak için birçok engeli geçmesi gerekiyor, hipersonik hızlarda ise bu engellerin sayısı katlanarak artıyor. Mach 5 ve üstünde hava sadece şok dalgaları yaratmakla kalmıyor. Bu hızlarda hava uçağın gövdesini ısıtıyor ve sıcaklık çok yüksek derecelere çıkıyor. Gövde ve motorlar çeliği bile eritecek bu sıcaklıklara dayanmak zorunda.
Kaynak: How It Works