Üç çeşit kanser tedavi yönetimi vardır: Kemoterapi, radyoterapi ve ameliyat.
Kemoterapi
İlk kemoterapi ilacı, Birinci Dünya Savaşı’nda kimyasal silah olarak kullanılan hardal gazından geliştirildi. Bilim insanları zehrin kemik iliğindeki çabuk bölünen hücreleri öldürdüğünü fark ettiklerinde silahlarda kullanılan nitrojen hardalını hızlı çoğalan kanser hücrelerini öldürmek üzere uyarladılar.
Nitrojen hardalı, DNA‘ya alkil grup adı verilen kimyasal üniteler ekleyerek çalışan, alkil ajanları adı verilen bir ilaç grubuna aittir. Bunlar çifte sarmal yapısını bozarak genetik kodun parçalanmasına yol açar.
Diğer kemoterapiler de benzer şekilde çalışır. Ağır metaller, DNA‘ya çapraz bağlantı yaparak okunmasını engeller. Topoizomeraz engelleyiciler, yeni DNA serisinin yapılanmasını engelleyerek, DNA sarmalının çözülmesini durdurur ve DNA kopyalanmasında görev alan antimetabolit moleküllerini taklit etmemesini sağlar. Antimikrotübüller veya kromozom lifi zehirleri, hücrelerin ayrılmasını engeller, sitotoksik antibiyotikler DNA sarmalına yapışarak çözülmeyi durdurur, farklı DNA ipliklerini birbirine bağlar veya DNA‘yı parçalara ayırır.
Radyoterapi
Radyoterapi, 20.yüzyılın başında geliştirilmiştir ve bu tedavide radyasyon ile kanser hücrelerini bombardıman etmek hedeflenmiştir. Hücrelerin içindeki su molekülleri vurulduğunda Radyoliz adı bir işlem gerçekleşir ve hücreler parçalanır. Bu, diğer moleküllerin bağlarına saldıran eşleşmemiş bir elektronu yüksek duyarlı serbest radikallerin, DNA‘ya zarar veren bir zincir reaksiyon başlatmasını sağlar.
“Double-strand” kırılması olarak bilinen bir doku bozulması, DNA‘nın iki telinin de birlikte kırılmasına yol açar. Bu, sarmalı dengesizleştirir ve çözülmesini sağlar. Hücreler bu tür bir zararı biraz olsun tamir etse de radyasyon aldıkça ölmeye başlar.
Ameliyat
Ameliyat, kanser tedavisinde en eski ve etkili yöntemlerden biridir. Kanser yayılmamışsa, cerrahlar tüm tümörü ve görülemeyen hücreleri elemek için çevresindeki alanı temizler. Kanserin ilk yayılacağı alan olan yakın lenf düğümleri de çıkartılır.
Tümör tümden temizlenmesi mümkün değilse ameliyat “küçültme” için yapılarak, tümörün çoğu çıkartılır ve kalanı kemoterapi veya radyoterapi ile tedavi edilir. Tedavi edilemeyen kanser türlerinde, semptomları hafifletmek için hafifletici ameliyatlar da yapılabilir.
Bütün kitleler tümör, bütün tümörler kanser değildir, bu yüzden ameliyat, kanser teşhisinde de kullanılır. Biyopsi işlemi ile, sonradan ince dilimlenebilmesi için balmumunda sabitlenen veya dondurulan küçük bir doku örneği çıkartılır. Bu dilimler patoloji uzmanının hücreleri ve doku yapısını incelemesi için renklendirilir.
Kanser hücreleri mikroskop altında, düzenli dokular arasında karışık bir görünüm sergileyerek, farklı görünürler ve onları diğerlerinden ayrıştıran spesifik moleküler ve genetik işaretler taşırlar. Bunlar sadece kanser teşhisine yardımcı olmakla kalmayıp, kanserin türünü, ne kadar ilerlemiş olduğunu ve en uygun tedavi yöntemini belirlemekte de rol oynar.
Kaynak: How It Works