Moment, kuvvetin döndürme etkisidir. Saat yönünde ya da tersine bir yönü vardır ve uygulanan kuvvetin şiddetini destekten uzaklıkla çarparak momenti hesaplamak olanaklıdır.
Moment, sabit noktası bulunan bir nesneye kuvvetler etkidiğinde ortaya çıkar. Örneğin bir kapı kolunu çevirirken, tahterevallide otururken ya da makası kapatırken. Bu nesneler, kuvvet uygulandığında sabit noktalarının (buna destek denir) etrafında dönerler. Moment, kuvvetin döndürme etkisidir. Bize nesnenin hangi yönde ve ne kadar döneceğini gösterir. Basitçe anlatmak gerekirse, moment bir döndürme hareketidir. Diğer adı da torktur.
Momenti hesaplamak için iki şey gerekir: kuvvet (Newton cinsinden ölçülür) ve destekle kuvvetin etkime hattı arasındaki düşey uzaklık (metre olarak ölçülür). Bu iki sayıyı çarpınca Newton metre (Nm) cinsinden ölçülen momenti bulursunuz.
Örneğin, tahterevallinin destek noktası merkezdedir. Bir ucuna bir kişi oturunca momentini o kişinin ağırlığının koltuğa uyguladığı kuvveti, koltuğun tahterevallinin ortasına olan uzaklığı ile çarparak bulabiliriz. Momentin yönü de vardır. Bu, ya saat yönünde ya da saat yönünün tersindedir. Oturan kimse yoksa tahterevallideki tüm momentler eşittir. Ancak bir kişi oturunca tahterevalli hareket eder. Diğer ucuna da bir kişi oturunca vücut ağırlığı zıt yönde moment oluşturur.
Günlük Hayatta Moment
Moment her yerdedir. Mesela bir cıvatayı elle sökmek neredeyse olanaksızdır ama bir somun anahtarı kullanırsanız çocuk oyuncağına dönüşür. Çünkü kuvvetle destek arasındaki uzaklığı artırdıkça dönme momentini de artırırsınız.
Aynı ilke bir boya kutusunu tornavidayla açarken ya da karton veya ip kesmek için makası kapatırken de geçerlidir. Kuvveti destekten (dönme noktasından) ne kadar uzağa uygularsanız iş o kadar kolaylaşır.
Momentlerin desteğin karşıt uçlarında olması şart değildir. Örneğin el arabasında ağır yük tekerleğe yakın, taşıma kollarıysa uzaktır. Bu da içindekileri kaldırmak için daha az kuvvet uygulamanızı gerektirir. Momentin basit ilkelerini öğrenmek günlük işleri çok daha kolaylaştırabilir.
Kaynak: How It Works