Nükleer Buzkıran Arktika; Kuzey Denizi Rotası’ndaki Arktik buzlarını parçalamak Rusya için büyük önem taşıyor. Burası Rusya için çok önemli bir ticaret yolu. Dolayısıyla Ruslar, rotayı kullanan yük gemilerine yol açmak için buzları kırıp parçalayan en büyük ve en güçlü gemileri inşa ediyor. Bu güç, Rusya’nın on yıldır üzerinde çalıştığı Proje 22220 gemilerinin nükleer motorlarından geliyor. Buzkıran filosunun ilk gemisi ve lideri, 2012’de St. Petersburg’daki Baltık Tersanesi’nde yapımına başlanan “Arktika” adlı gemi. Ancak Arktika’nın ilk seferine çıkması Eylül 2020ʻyi buldu. Gemi, Arktik sularından Rusya’nın Murmansk şehrine ulaştı.
Arktika, LK-60Ya sınıfı bir gemi. Buradaki “60”, çift nükleer reaktör motoru sayesinde üretebileceği 600 megawatt enerjiyi ifade ediyor. Nükleer reaktörünün tamamen doldurulması 540.000 ton Arktik dizel yakıtına eşdeğer. Üstelik nükleer yakıtının yalnızca yedi yılda bir yeniden doldurulması gerekiyor.
Arktika’da ve dünyadaki diğer birçok gemide kullanılan nükleer tahrik sistemi, çok küçük ölçekli bir nükleer enerji santrali gibi çalışıyor. Motorun reaktöründe radyoaktif bir kaynak (örn. uranyum) nükleer fisyonu tetikliyor. Enerji, indüklenmiş zincirleme tepkime yoluyla ısı halinde yayılıyor. Isı, suyu buhara dönüştürüyor ve buhar da bir türbini döndürerek elektrik üretiyor ve gemiye güç sağlıyor. Bu motorlar ne kadar fazla güç üretebilirse buzkıranların yol alması ve buzu parçalaması o kadar kolaylaşıyor.
Arktika, Proje 22220 buzkıran filosunun ilk gemisi ama Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in imzaladığı kararnameye göre 2035 yılına kadar filodaki gemi sayısı beşe çıkacak.
İlk Buzkıran
Kuzey Kutbu çevresindeki buzları aşacak kadar güçlü olan ilk geminin adı Yermak’tı. 1897’de Amiral Stepan Osipoviç Makarov’un önerisi üzerine Yermak, sadece iki yılda inşa edildi. Geminin gövdesi 93 metre uzunluğunda ve 21,6 metre genişliğindeydi. Yermak, 2 metre kalınlığındaki buzları kırabiliyordu. Yermak, Arktik bölgesine pek çok sefer düzenleyerek ticaret yolları açtı. İlk 12 yılı boyunca buzlu sularda 1.000 günden fazla kaldı. I. Dünya Savaşı sırasında Yermak, buzda hapsolan Rus gemilerini kurtarma görevini üstlendi.
Kaynak: How It Works