Venüs

Venüs bazı açılardan Dünya‘ya o kadar benziyor ki ona ” Dünya‘nın kardeşi” dendiği oluyor. İki gezegen de karasal (yani silikatlı kayalardan oluşmuş) ve büyüklük, kütle ve yer çekimi bakımından çok yakınlar. Venüs muhtemelen Dünya‘nınkine benzer bir kabuk, manto ve çekirdek yapısına sahip. Çapı 12.000 kilometre, yani Dünya’nınkinden 650 kilometre küçük. Kütlesi Dünya‘nınkinin % 80’i , yer çekimiyse % 90’ı kadar.

Venus Ve Dunya
Venüs: 12.103 km Dünya: 12.756 km (Çap)

Bununla beraber Dünya ile Venüs arasında çok büyük farklar da var. Venüs, Güneş‘ten 108 milyon kilometre kadar uzakta ve diğer tüm gezegenler eliptik bir yörünge izlerken onun yörüngesi kusursuz bir daire. Venüs 225 günde bir Güneş etrafında tur atıyor ve 243 günle kendi etrafında en yavaş dönen gezegenlerden biri. Venüs’te sıcaklığın sürekli yüksek olması, yüzeyde su bulunmadığı anlamına geliyor.

Venus VolkanlariGezegende birçoğunun çapı 100 kilometreyi geçen 1.500’den fazla yanardağ var. Bu yanardağların büyük kısmı sönmüş olsa da kimi bilim insanları yakın zamanda volkanik etkinlik görüldüğünü iddia ediyor. Venüs’te yağmur olmadığı için şimşeklerin nedeni volkanik püskürmelerin küllü bulutu olabilir. Bu püskürmeler yüzünden gezegenin düzlüklerden, dağlardan ve vadilerden oluşan çıplak, kayalık bir yüzeyi var.

Venüs’ün yüzeyi 1.000’den fazla çarpışma krateriyle kaplı. Dünya‘da ve diğer gezegenlerde de kraterler var ama Venüs’ünkiler gerçekten sıra dışı çünkü birçoğu kusursuz durumda: Erozyon ya da başka çarpmalar yüzünden zarar görmemişler. Venüs 500 milyon yıl kadar önce tüm yüzeyini ve atmosferini baştan aşağı değiştiren çok büyük bir olay yaşamış olabilir çünkü şimdilerde atmosferine giren cisimler ya yanıyor ya da bir krater açamayacak kadar yavaşlıyor.

Magellan Uzay Araci
Magellan Sondası

Venüs hakkında bilgi edinmek bir hayli zor. Atmosferinin yoğun olması da bunda rol oynuyor. Sondalar gezegeni ilk kez 1960’larda ziyaret etti ama NASA‘nın Magellan sondası tarafından radarla haritalanması 1989’u buldu. Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) 2005’te fırlattığı Venus Express ise şu anda gezegen yörüngesinde dönen ve atmosferiyle ilgili bilgi yollayan uzun vadeli bir keşif sondası.

Atmosfer

Venüs’ün atmosfer basıncı tüm diğer gezegenlerinkinden fazla ve Dünya‘nınkinin 90 katı. Bu basınç, Dünya okyanuslarının 1 km derinliğinde olmaya denk.

Atmosfer çok yoğun ve büyük oranda karbondioksit, az miktarda su buharı ve azottan oluşuyor. Yüzeydeyse çok fazla kükürt dioksit var. Bunun yol açtığı sera etkisi yüzünden Venüs, Güneş Sisteminin en sıcak gezegeni. Gezegenin yüzey sıcaklığı her yerde 461°C. Oysa Güneş‘e en yakın gezegen olan Merkür‘ün Güneş‘e bakan yüzü bile en fazla 426°C oluyor.

Venus Harita
Venüs Haritası

Gezegenin Yüzeyi ve İç Yapısı

Gezegenin yüzeyi 300-400 milyon yaşındadır. Bu rakam Dünya yüzeyi için 100 milyon yıl olarak hesaplanmıştır.

Gezegen geniş düzlüklerle ve volkanların olduğu yüksek bölgelerle kaplı. Gezegenin kuzey yarımküresindeki Eistla Regio adlı 7.500 km’lik bölge bulunmaktadır .Üzerinde iki de yanardağ var: Gula Mons, Sif Mons. Gula Mons 3 km, Sif Mons ise 2 kilometre yükseklikte.

Manto: Gezegenin mantosu muhtemelen 3.000 km kalınlıkta ve silikatlı kayalardan oluşmuş. Bilim insanları gezegenin 6.000 km çaplı, kısmen sıvı halde nikel-demir alaşımından bir çekirdeğe sahip olduğu düşünülüyor.

Kabuk: Gezegenin yaklaşık 100 km kalınlıkta, büyük oranda bazaltlı,kayalık bir kabuğu var.

Ishtar Terra: Gezegenin iki kıtasından (önemli ölçüde yüksek bölgesinden) biri olan Ishtar Terra, gezegenin kuzey kutbunda. ABD’den biraz daha küçük.

Maxwell Montes: Ishtar Terra’nın kuzey ucundaki Maxwell Montes, 11 km’ye varan yüksekliğiyle gezegenin en büyük sıradağı.

Lakshmi Planum: Ishtar Terra’nın batısındaki bu plato,gezegenin yüzeyinden yaklaşık 3,5 km yüksekte ve lav akıntılarıyla kaplı.

Guinevere Platinia: Volkanlar, çarpışma kraterleri ve yarıklar içeren Guinevere Planitia gibi alçak düzlüklerden Venüs’te çok var

Beta Regio: Beta Regio, gezegenin yüzeyindeki birkaç volkanik yükseltiden biri. Genişliği 1.000 km’yi aşıyor.

Kaynak: How It Works

Yorum yapın