Voyager 1-2: İnsan elinden çıkıp da Dünya’nın en uzağına ulaşan araçlar nasıl çalışıyor ?
Florida’daki Cape Canaveral üssünden 20 ağustos 1977’de bir Titan-Centaur roketiyle fırlatılan Voyager 2, tüm zamanların en iddialı derin uzay keşif görevlerinden birinin müjdecisiydi. İki hafta sonra Voyager 1‘de benzer bir düzenekle fırlatıldı ama daha hızlı yol alacak ve Voyager 2‘yi geçecekti.
Bu iki uzay sondasının başarılı listesi uzayıp gidiyor: Mars‘ın ötesindeki tüm büyük gezegenlerin yanı sıra Jüpiter ve Satürn‘ün bazı uydularını incelemekle kalmadılar, o arada sayısız keşfe imza attılar. Şu an Dünya‘ya en uzak insan yapımı nesneler olan Voyager‘lar Güneş Sistemi‘ni terk etmek üzere yola devam ediyorlar.
Voyager‘ların fırlatılışı, 1970’lerde gezegenlerin çok işe yarar bir sıralanışına denk geldi. Bu sayede Voyager2‘nin Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün‘ü ziyaret etmesi mümkün oldu. Voyager uzay araçlarının imza attığı başarılar saymakla bitmiyor.
Voyager görevi, 1974 ve 1975’teki Pioneer 10 ve Pioneer 11’in ardından, önce Jüpiter‘i sonra Satürn‘ü ziyaret eden ikinci görevdi. Jüpiter‘in etrafındaki halkalar bu seferde keşfedildi ve Voyager 2 Uranüs‘le Neptün‘e giden ilk uzay aracı oldu.
Görevin birincil hedefi Jüpiter‘le Satürn‘ü incelemekti ama Voyager‘ların hala iş yapabilir durumda olduğu anlaşılınca Voyager2‘nin görevi Neptün ve Uranüs‘ü kapsayacak biçimde genişletildi. Voyager 1‘in Plüton‘a gitmesi mümkündü ama NASA bu sondanın görevini Satürn‘ü ve uydusu Titan‘ı incelemek olarak genişletti. Bu yüzden cüce gezegen Plüton, Güneş Sistemi‘nde keşfedilmeyi bekleyen en büyük nesnelerden biri olarak kaldı.
Bu sondalar Dünya‘dan çok uzaklarda görev yapmalarını sağlayan ve 2020’ye kadar da çalışacak olan radyoaktif jeneratörlerden güç elde ediyor. Bu tarihten sonra sondalar, aygıtlarına güç sağlayamaz hale gelecek. 1.sonda şu anda Güneş‘ten kabaca 17 milyar kilometre uzakta, 2. sonda ise 14 milyar kilometre.
Çığır açan bunca keşif yapan bu iki uzay aracı, artık Güneş Sistemi‘nden çıkmak üzere yola devam ediyor. Voyager 1 şu anda saatte 60.000 km hızla; Voyager 2 ise biraz daha yavaş,saatte 56.000 km hızla yol almaktadır.
İkisinin de önümüzdeki yıllarda Güneş‘in etkisinden kurtulup yıldızlararası uzaya açılması bekleniyor ama bu sondalarının dayandığı koşullara daha önce hiçbir makine göğüs germediği için bunun ne zaman olacağı tam olarak bilinmiyor.
Voyager 1, 40.000 yıl sonra Camelopardalis takımyıldızında gezegen sistemine sahip olduğu düşünülen 1,6 ışık yılı (15 trilyon km) uzaklıktaki bir yıldıza ulaşacak. 256.000 yıl sonra Voyager 2, geceleri gökyüzünde Güneş haricinde en parlak yıldız olan Sirius’tan 4,3 ışık yılı (40 trilyon km) uzakta olacak.
Kaynak: How It Works