Bilim insanlarının yıldızlar hakkında hala yanıtını aradığı önemli sorular…
Yıldız Oluşumunu Olanaklı Kılan Koşullar Hangileridir?
Evren başlangıçta yıldızların oluşamayacağı kadar enerji doluydu. Fakat evren genişleyip soğudukça kütle çekiminin gaz öbekleri oluşturması mümkün oldu. Avrupa’ya ait Planck uydusundan gelen veriler, Büyük Patlama‘dan 500.000 yıl sonra yıldızların oluşmasına izin veren koşulların gerçekleştiğini söylüyor ama bu ilk döneme ilişkin belirsizlikler var. Gerek uzay teleskopları gerekse kozmik mikrodalga fon ışıması saptayıcıları, evrenin ilk zamanlarına ilişkin daha çok şey keşfetmemizi sağlayacak.
Süpernovaların Mekaniği
Süpernovaların işleyişine dair kuramlar olsa da, bunların doğruluğundan emin olabileceğimiz kadar kanıt yok. Örneğin, nötron yıldızları genelde yüksek hızlı süpernova patlamalarına yol açıyor ama patlamanın neden tek bir yönde olduğunu kimse bilmiyor. En yararlı süpernova gözlemlerinden bazıları, Chandra ve NuSTAR gibi X Işını ve gama ışını teleskoplarından geliyor. Bunlar, devasa yıldız patlamalarını anlamamızı sağlayan verileri sürekli topluyor.
Popülasyon III Yıldızlar Var Mı?
Yıldızlar Popülasyon I (metal bakımından zengin) ve Popülasyon II (metal bakımından zayıf) olmak üzere ikiye ayrılıyor. Eski Popülasyon II yıldızlarında daha az ağır element var çünkü genç Popülasyon l yıldızları ağır elementlerini süpernovalardan elde ediyor. Ancak kozmolojik modeller, Büyük Patlama’nın hemen ardından ortaya çıkmış, neredeyse tamamen hidrojen ve helyumdan oluşan çok büyük ve çok eski Popülasyon III yıldızların da olması gerektiğini söylüyor. Bu yıldızlar henüz saptanmadıysa da 30 Mart 2021’de fırlatılacak olan James Webb Uzay Teleskobu durumu değiştirebilir.
Kaynak: Popular Science